Konvansiyonel Hemodiyaliz Hastalarında Pulmoner Konjesyon ve Volüm Durumunun Ultrasonografi ile Değerlendirilmesi

Amaç: Kritik hastalarda ve son dönem böbrek yetmezliği (SDBY) olan hastalarda sıvı yüklenmesi mortalitede artışa neden olur. Son zamanlarda sonografi sıvı yüklenmesini değerlendirmek için kullanılır. Bu çalışmada hemodiyaliz (HD) ve ultrafiltrasyon (UF) uygulanan hastalarda sıvı yükünün değerlendirilmesinde akciğer ultrasonografisi (LUS) ve inferior vena kava (İVK) ölçümlerinin birbiriyle ve UF miktarı ile olan ilişkisinin karşılaştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Haftada üç kez HD ve UF uygulanan SDBY hastaları HD öncesi ve sonrası değerlendirildi. Akciğer toplam 12 alanda LUS skor ile değerlendirildi. İnferior vena kava, subkostal olarak incelendi, maksimum, minimum çapları ve kollapsibilite indeksi hesaplandı.
Bulgular: Çalışmaya 40 hasta dahil edildi. Hastaların HD sonrasında total LUS skorlarında, anterolateral LUS skorlarında ve İVK minimum ve maksimum çap ölçümlerinde azalma gözlendi. Total LUS skorunda azalma ile UF miktarı arasında, anterolateral LUS skoru ile UF arasında sırasıyla düşük-orta düzeyde korelasyon (r=+0,387, p=0,014), (r=+0,321, p=0,022) saptandı. Hemodiyaliz öncesi dönemde total LUS skoru ile İVK maksimum çapı arasında iyi derecede (r= +0,899, p<0,001) korelasyon bulundu. Fakat İVK ölçümleri ile ile UF miktarı arasında korelasyon bulunmadı. Ortalama UF miktarı 2410 mL olarak bulundu.
Sonuç: Bu çalışmada HD öncesine göre, HD sonrasında LUS skoru ve İVK ölçümlerinde azalma gözlenmiştir. LUS skoru UF ile korele iken, İVK çapları ile LUS skoru arasında korelasyon tespit edilmemiştir. Bu bize sıvı yüklenmesi için İVK’nin değerlendirilmesinin faydalı olduğunu fakat hızlı sıvı azalması ile ilgili yetersiz olabileceğini göstermektedir. Ayrıca akciğerin total veya anterolateral bölgelerinin değerlendirilmesinin pulmoner konjesyonun değerlendirilmesinde faydalı olduğunu göstermektedir.

Evaluation of Pulmonary Congestion and Volume Status in Conventional Hemodialysis Patients Using Ultrasonography

Objective: Fluid overload leads to increased mortality in critically ill patients and patients with end-stage renal disease (ESRD). Recently, sonography has been used for assessing fluid overload. In the present study, it was aimed to compare the relationship between lung ultrasonography (LUS) and inferior vena cava (IVC) measurements with each other and with the amount of ultrafiltration (UF) in the evaluation of fluid burden among patients undergoing hemodialysis (HD) and UF.
Methods: The assessments of the lung and IVC were conducted sonographically both before and after HD three times a week. The lung was evaluated in a total of 12 zones using the LUS scoring system. Inferior vena cava was also examined subcostally, and as well as the collapsibility index, the minimum and maximum diameters of IVC were calculated.
Results: The study was composed of 40 patients. After HD, a decrease was observed in the total LUS score, the anterolateral LUS score, and the diameters of IVC. A weak-to-moderate correlation was found between the reduction in total LUS score and the UF (r= +0.387, p=0.014), as well as the decrease between the anterolateral LUS score and the UF (r=+0.321, p=0.022). However, no correlation was found between the IVC measurements and UF. The average amount of UF was found to be 2410 mL.
Conclusion: This study observed a decrease in LUS scores and IVC measurements post-hemodialysis compared to pre-dialysis values. While LUS scores correlated with UF, no correlation was found with IVC diameters. This suggests that, although effective in assessing fluid overload, IVC measurements may not adequately evaluate rapid reductions in fluid volume. Additionally, examining the total or anterolateral lung regions proves beneficial for assessing pulmonary congestion.